Từ lâu, Ninh Thuận là vùng đất giao lưu văn hóa của đồng bào các dân tộc anh em nên vì thế mà nét ẩm thực nơi đây rất đa dạng. Có những thứ ở Ninh Thuận đã trở thành đặc sản và không dễ tìm thấy ở những nơi khác. Trong những chuyến du lịch tại đây, sẽ thật tiếc nuối nếu như bạn không tìm mua một vài đặc sản Ninh Thuận ngon về làm quà cho những người thân quý.
Nước mắm
Sẽ là một thiếu sót rất lớn nếu không nhắc đến đặc sản nước mắm nhĩ Ninh Thuận (nước mắm cá cơm Ninh Thuận). Thiên nhiên đã ban tặng cho Ninh Thuận một nguồn lợi biển phong phú với nhiều loại hải sản đa dạng.
Đặc biệt là các loài cá cơm tươi ngon để làm nên một loại nước mắm tinh túy, ngon trứ danh và có mặt ở khắp nơi. Đây chính là lý do vì sao mà khi có dịp đến Ninh Thuận, ai cũng phải xách về cho mình vài thùng nước mắm để dành ăn dần cũng như làm món quà quý cho người thân và bạn bè.
Hành tím
Ninh Thuận được du khách biết đến là nơi có nhiều thắng cảnh đẹp, văn hóa đặc sắc và nhiều đặc sản nổi tiếng như nho, táo, tỏi, nước mắm Cà Ná…nhưng ít ai biết được rằng, Ninh Thuận cũng chính là xứ sở của những ruộng hành tím rộng lớn.
Với chất lượng tạo nên thương hiệu, hành tím Ninh Thuận từ lâu đã nổi tiếng về độ thơm, củ chắc, to, là đặc sản không thể bỏ qua khi du khách đến với vùng đất Ninh Thuận.
Tỏi
Tỏi Ninh Thuận là một dược liệu quý có nhiều công dụng hữu hiệu tốt cho sức khỏe. Những hợp chất có trong tỏi được dân gian sử dụng như một bài thuốc với nhiều cách thức khác nhau để phòng, ngừa và chữa trị nhiều chứng bệnh như cảm cúm, cường dương, giải độc, sát khuẩn, tiêu đờm, …Nghiên cứu từ y học hiện đại cũng chỉ rõ tỏi giúp cải thiện chức năng xương khớp, hạ mức cholesterol xấu và tăng lượng cholesterol tốt trong cơ thể để phòng ngừa bệnh tim mạch, … đặc biệt là giúp khả phòng ngừa và điều trị ung thư.
Trong ẩm thực, tỏi là một nguyên liệu quan trọng không thể thiếu trong nhiều món ăn ngon, từ các món được chế biến dân giã đến các món cầu kỳ, sang trọng. Bên cạnh đó, các loại nước chấm được chế biến từ tỏi cũng cho ra một mùi vị rất thơm, ngon mà khứu giác chỉ thoảng nghe qua đã đoán ra được.
Riêng tại Ninh Thuận, giống tỏi được trồng là giống tỏi Phan Rang đã có từ lâu đời. Giống này chịu lạnh tốt, ưa nước nhưng chỉ ở một mức độ vừa phải nên rất hợp với khí hậu nắng gió đặc trưng ở nơi đây. Đây chính là yếu tố tạo nên hương vị tỏi Ninh Thuận thơm ngon được thị trường ưa chuộng và du khách yêu thích, lựa chọn mua về làm quà cho người thân, bạn bè sau mỗi chuyến du lịch.
Cá Khô
Cây nho cũng như những quả nho nhỏ xinh từ lâu đã trở thành biểu tượng của của trời Ninh Thuận dễ dàng gợi mỗi người nhớ đến mảnh đất đầy nắng và gió này. Đặc trưng của nho Ninh Thuận có vỏ mỏng, vịt ngọt thanh, chua nhẹ, hạt li ti khi cắn nát sẽ cảm nhận được vị nhẫn đắng và thơm đặc trưng.
Quả nho ngoài việc ăn tươi thì có thể sấy khô, làm mứt, nấu rượu hay làm mật đều được. Nho sấy khô thì thích hợp trong lúc thưởng trà, nhâm nhi, ăn chơi cho đỡ buồn miệng. Mứt nho đem dầm với sữa đặc, cho thêm nước đá đập nhuyễn vào rồi thưởng thức thì khỏi chê. Những ngày trời oi bức, cần một loại thức uống thanh mát để giải nhiệt thì dùng mật nho.
Táo
Ngoài nho thì táo cũng là một đặc sản nổi tiếng không thể bỏ qua khi đến Ninh Thuận. Táo Ninh Thuận có màu xanh bóng loáng cực kỳ bắt mắt, giòn và có vị ngọt mát tự nhiên, có tác dụng trong việc bổ sung dinh dưỡng cho cơ thể, tăng sức đề kháng, tăng cường trí nhớ, chống oxy, rất tốt cho cơ thể và làn da.
Ngoài việc ăn tươi, táo còn được dùng để chế biến làm mứt rất ngon. Đặc biệt là kết hợp với các món ăn để hỗ trợ hệ tiêu hóa, giảm chứng táo bón, chữa bệnh viêm kết mạc, các bệnh liên quan đường miệng, giảm đau đầu,…
Nem chua
Nem chua là món ăn quen thuộc đã có từ lâu của người Phan Rang. Riêng theo những người sành ăn thỉ chỉ bỏ lớp vỏ lá chuối. Ăn nem chua Phan Rang mà thiếu vị lá chùm ruột hay lá ổi non thì mất ngon đi một nửa. Vị nem chua như thơm và ngon hơn bao giờ hết khi nướng trên bếp than hồng, hẳn đang tập trung làm việc gì đó mà nghe mùi cũng sẽ bỏ dở để ăn một cục cho đã thèm.
Nem chua Phan Rang là món ăn đơn giản đơn, mộc mạc nhưng mang đến sự gần gũi và vô cùng ấm áp. Vì là món ăn lên chua tự nhiên nên để được dài ngày. Món có vẻ bên ngoài nhìn khá bắt mắt nên rất thích hợp để làm quà biếu cho người thân và bạn bè sau một chuyến đi.
Rượu Nho
Ninh Thuận thường được biết đến là thủ phủ nho của cả nước. Do đó, không lạ lẫm khi nho và sản phẩm liên quan đến thức quả này đều được các tín đồ du lịch say mê khi đến với mảnh đất ngập nắng gió này. Một trong các sản phẩm chế biến từ trái nho có hương vị nồng nàn, đắm say và gây mê hoặc nhất đó chính là Rượu nho Ninh Thuận. Cùng với Bánh căn bánh xèo Ninh Thuận, thức uống này là một trong những đặc sản truyền thống và nổi tiếng lâu đời của thủ phủ nho.
Mật Nho
Mật nho Ninh Thuận nguyên chất hơi đặc quánh so với rượu nho, đổ vào ly, thêm đá hoặc tí nước nếu uốn loãng, đánh lên cho tan mật nho ra là có thể thưởng thứ. Đối với các bạn không thích ngọt có thể nặng vài giọt nước cốt chanh hoặc tắc, cam, bưởi để giảm vị ngọt và sẽ có hương vị rất mới cho cả gia đình thưởng thức.
Khô mực
Khô mực một nắng là món ăn đã quá đỗi quen thuộc khi có mặt ở hầu hết các tỉnh thành giáp biển của Việt Nam. Tuy nhiên, khi ăn khô mực một nắng Phan Rang bạn sẽ cảm nhận một hương vị có phần hơi khác biệt.
Vốn nói như vậy là vì biển ở Ninh Thuận có hiện trường nước trồi, là một hiện tượng hải dương nói về dòng nước lạnh, nhiều dinh dưỡng và đặc quánh di chuyển từ phía sâu lên vùng nước nông, thay thế cho dòng nước nóng hơn.
Thường hải sản sinh sống trong vùng nước có hiện tượng này phát triển rất tốt, thịt dai, thơm và ngọt tự nhiên hơn nhiều vùng biển khác. Vì vậy, nếu bạn yêu thích món ăn này thì khi đi du lịch Ninh Thuận bạn nhất định phải mua một ít về để trong nhà để ăn hay nhâm nhi cùng bạn bè.
Chả các loại
Cũng như khô mực một nắng, chả cá là món ăn quen thuộc mà bạn dễ dàng bắt gặp trong những chuyến du lịch biển. Tại Ninh Thuận, chả cá không chỉ là món ăn ngon mà còn được xem như một món ăn đặc sản để mỗi người dân giới thiệu với bạn bè thập phương. Món chả được làm từ nhiều loại cá khác nhau, nhưng ngon nhất vẫn là cá thu (chả cá thu), cá nhồng (chả cá nhồng) và cá mối (chả cá mối).
Tại Ninh Thuận, chả cá xuất hiện rất nhiều trong các món ăn như bánh canh, bún mắm nêm, bánh mì, cơm, chả cuốn, … Chả bảo quản trong tủ lạnh, ngăn mát nên để được khá lâu. Khi ăn, bạn chỉ cần hâm nóng trong lò vi sóng hay bắt dầu chiên lại là dụng được. Món ăn cũng rất tiện lợi khi mang đi xa mà không lo chất lượng và hương vị thuần túy bị giảm sút.
